Η σημερινή πρόληψη της βίας μέσα από τα ΜΜΕ και τα λάθος πρότυπα-Αυγουστίνος Καντιώτης: ¨Κλείστε τις τηλεοράσεις! “είδωλο” της εποχής μας”

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΜΕ ΚΑΙ ΤΑ ΛΑΘΟΣ ΠΡΟΤΥΠΑ.

ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ: “ΚΛΕΙΣΤΕ ΤΙΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΕΙΣ! “ΕΙΔΩΛΟ” ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΜΑΣ”

¨

Γράφει η Μαριλένα Φωκά (ΜΑ), αγιογράφος ,κριτικός τέχνης και βιβλίου

Με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα ενδοσχολικής βίας που προβληματίζουν το κοινωνικό σύνολο ανασύρω από την μνήμη μου κάποιες δηλώσεις του μακαριστού Μητροπολίτη Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτη, σχετικά με την βία και την σχέση της με τα ΜΜΕ και ιδιαίτερα την τηλεόραση. “Κλείστε την τηλεόραση!” είχε πει. Τότε ηχούσαν παράξενα αυτές οι δηλώσεις, είχαν χαρακτηριστεί αναχρονιστικές έως και γραφικές, αλλά στα χρόνια μας φαίνεται να έχουν πλήρη εφαρμογή, παίρνοντας θα έλεγε κάποιος ακόμα και προφητικό χαρακτήρα.

Ο αντίλογος βέβαια στηρίζεται στην πληροφόρηση, την επωφελή ενημέρωση που χωρίς αυτό το μέσο, την τηλεόραση, δεν θα είχε το κοινό αλλά και τον σημαντικό εκπαιδευτικό της χαρακτήρα. Ωστόσο, οι αναφορές αυτές μοιάζουν σταγόνες στον ωκεανό καθώς το μεγαλύτερο μέρος των σημερινών εκπομπών και ο τρόπος που δομούνται οι διαφημίσεις των προϊόντων-υπηρεσιών που προβάλλονται κατά γενική ομολογία είναι επιβλαβείς καθώς προωθούν τα λάθος πρότυπα και μεταφέρουν τα λάθος μηνύματα και με κυρίαρχο αυτό της άσκησης της βίας , κυρίως ψυχολογικής χωρίς να υπολείπεται και η σωματική που συνδυάζεται με αισθήματα υπεροχής και άμεσης ικανοποίησης του εγώ, χωρίς να λαμβάνουν υπ’ όψιν τους άλλους και που στο βάθος κρύβουν μια νοσηρή ψυχολογία αυτών που τα δημιουργούν και αυτών που τα αποδέχονται.

Ήδη, πολύ πριν τον λαοφιλή ιεροκήρυκα, ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός 200 χρόνια πριν είχε προφητεύσει ότι “θα βγει ένα μαγικό κουτί που θα τρελάνει τον κόσμο” αλλά και ότι “ θα έρθει καιρός που μέσα στα σπίτια, θα μπει ο καταραμένος ο διάβολος και τα κέρατά του θα είναι απ’ έξω”. Χρόνια αργότερα, η σχολή της Φρανκφούρτης το 1930 συνδύασε τα προϊόντα που διαφημιζόντουσαν ευρέως κυρίως μέσω της τηλεόρασης με το χαμηλότερο επίπεδο κουλτούρας . Αυτή η κουλτούρα αφορούσε στην εσκεμμένη χειραγώγηση του καταναλωτή με την δημιουργία ψευδών αναγκών για τα οποία «το σύστημα» είχε έτοιμες λύσεις σχετικά με το πως , πότε, τι και κάτω από ποιες συνθήκες θα καταναλώσει, πως πότε, που θα εργαστεί, θα αναπαυθεί ή θα ψυχαγωγηθεί. Όλα ήταν τόσο καλά σχεδιασμένα και ενορχηστρωμένα που η παρέκκλιση από τα προτεινόμενα ακολουθείτο από αισθήματα ενοχής, χαμηλής αυτοεκτίμησης ή ακόμα και καταστάσεις κοινωνικού αποκλεισμού! Για παράδειγμα, αν δεν αγοράσεις την συγκεκριμένη μάρκα αυτοκίνητου, αν δεν φας στο τάδε εστιατόριο ή αν δεν φορέσεις ρούχα που προβάλλονται από την τηλεόραση δεν είσαι κοινωνικά αποδεκτός.

Σε μια ομιλία του ο π. Αυγουστίνος Καντιώτης χαρακτήρισε την τηλεόραση “είδωλο” της εποχής . Κατ’ αρχάς, αναγνώρισε το γεγονός ότι πρόκειται για ένα τεράστιο ανθρώπινο επίτευγμα που η καλή χρήση του μπορεί να αποβεί ωφέλιμη. Ανέφερε ακόμα ότι ο Θεός προίκισε τον άνθρωπο με την δική του τηλεόραση που είναι ο “οφθαλμός” του. Με την ανθρώπινη τηλεόραση, το μάτι, όπως ανέφερε στην Παλαιά Διαθήκη, ο άνθρωπος πρέπει να βλέπει σωστά , δηλαδή να κάνει καλή χρήση. Με το παράδειγμα του Δαυίδ που είναι ενδεικτικό της κακής χρήσης της φυσικής τηλεόρασης, μια μόνο ματιά από το μπαλκόνι του του γέννησε τον πόθο για μια παντρεμένη γυναίκα και τον έβαλε σε μια εφάμαρτη κατάσταση ώστε να διαπράξει μοιχεία και φόνο.

Η σημερινή τηλεόραση τω ερτζιανών κυμάτων τι θέαμα προφέρει; Σωρεία καταστάσεων σε σειρές που κυριαρχούν εγκλήματα, μοιχείες, πορνείες, εκβιασμοί, αιμομιξίες, ακατανίκητα πάθη, διάλυση οικογενειών, μαγείες και σατανιστικές τελετές, με την βία να πρωτοστατεί. Τι εικόνες προσλαμβάνουν οι νέοι και κυρίως τα παιδιά που είναι μιμητικά όντα; Τι σκηνές μετά διαδραματίζονται στα σπίτια μεταξύ γονέων και παιδιών; Και όταν πολλές τηλεοπτικές εκπομπές υπό το πρίσμα της πληροφόρησης υπερ-εξαντλούν το “θέμα” και αναγάγουν τους εκάστοτε παραβάτες σε “πρόσωπα της ημέρας” δελεάζοντας με την εικόνα αθέλητα μεν, υποσυνείδητα δε μέσω της συνεχούς αναπαραγωγής της ίδιας εικόνας , μια πράξη που μοιάζει με “πλύση του εγκεφάλου”, σε τι αποσκοπούν;

Πολύ εύστοχα στην ομιλία του “Κλείστε την τηλεόραση” ο π. Αυγουστίνος Καντιώτης παρομοίασε το γεγονός της τηλεθέασης με μια κατάσταση “κατάλυσης” του άρθρου 8 του Συντάγματος “περί του οικογενειακού ασύλου” καθώς μέσω της οθόνης εισβάλλει μέσα στο κάθε σπίτι κάθε κακοποιό και διεφθαρμένο στοιχείο που σε πραγματικό χρόνο δεν θα συνέβαινε με την θέλησή μας. Παρόμοια, το άρθρο 15 “περί ίσων όρων μετάδοσης” στην πράξη καταλύεται όταν πρόκειται για σοβαρά πολιτικά, εθνικά, θρησκευτικά θέματα που πολλές φορές παρουσιάζονται μονομερώς και ο λαός δεν μπορεί να μορφώσει άποψη αφού δεν έχει επαρκή στοιχεία.

Το τραγικότερο όλων, καταλύεται η Ελληνική γλώσσα με το συντακτικό, την γραμματική και τις χρήσεις της, παραμερίζεται η λογοτεχνία. Όλα θυσιάζονται στο βωμό του κέρδους! Ελάχιστα φωτεινά παραδείγματα υπάρχουν εκπομπών γλώσσας και λογοτεχνίας. Σωστής χρήσης της γλώσσας και ορθής εκφοράς του λόγου!

Θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι ο κάθε θεατής έχει την δυνατότητα να αλλάζει το κανάλι κατά βούληση, το οποίο όμως είναι μια πράξη ευθύνης που θέλει μια υποδομή. Κατά πόσο μπορεί ο κάθε άνθρωπος να κάνει την σωστή επιλογή όταν επί χρόνια εκτίθεται σε μια τέτοια “τηλεοπτική παιδεία;” Με τις “καινοτομίες” στην ίδια την σχολική παιδεία ο Έλληνας έχει χάσει όχι μόνο ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής γραμματείας , της ιστορίας, των επιστημών και της θρησκείας αλλά έχει φτάσει σε βαθιά κρίση ταυτότητας , σε τέτοιο σημείο στις μέρες μας που να αμφισβητεί και την ίδια του την …βιολογική υπόσταση και να αναμένει από τις ενημερωτικές τηλεοπτικές εκπομπές να να τον βοηθήσουν να αποφασίσει ποιος και τι είναι! Σε ποιά κατάσταση βρίσκεται ο άνθρωπος λοιπόν ώστε να μπορεί υπεύθυνα να αλλάξει κανάλι ; Και πως να απαιτήσει μια ΑΛΛΗ τηλεόραση που δεν θα υποτιμά την νοημοσύνη του, αυτήν που αξίζει σε έναν αξιοπρεπή σκεπτόμενο άνθρωπο; Και αν όλα αυτά φαντάζουν λίγο “δασκαλίστικα”, κρίνετε εκ του αποτελέσματος. Τα πρόσφατα γεγονότα που αφορούν παιδιά, τους αυριανούς πολίτες, τους διαμορφωτές της αυριανής κοινωνίας μιλούν από μόνα τους. Τα παιδιά, τα παιδιά όλων μας χρειάζονται την στήριξή μας και πιο υγιή πρότυπα. Αν η τηλεόραση δεν αλλάξει αλλάξτε εσείς. Κλείστε την τηλεόραση λοιπόν και ανοίξτε ένα καλό βιβλίο.

(Πηγή ; “Κλείστε την τηλεόραση”, Αυγουστίνος Καντιώτης, youtube )