Γυρίσματα της τύχης !

Γυρίσματα της τύχης !

Στα τέλη του 5ου αιώνα π.Χ. η πάλαι ποτέ κραταιά Αθηναϊκή Δημοκρατία “έπνεε τα λοίσθια”. Οι όποιες πιθανές ατυχείς συγκυρίες, θα μπορούσαν να λάχουν στους Αθηναίους απ’ τις αρχές του Πελοποννησιακού Πολέμου (431 – 404 π.Χ.) όπως: επιδρομές του εχθρού στην καρποφόρα ύπαιθρο της Αττικής, καταστροφές, λεηλασίες, πυρκαγιές, βαρβαρότητες, αλληλοσκοτωμοί, αποστασίες και προδοσίες από τους συμμάχους, προσφυγιά, φτώχεια και θλίψη, έλαβαν χώρα!

Αποκορύφωμα υπήρξε (405 π.Χ.) η πανωλεθρία του αθηναϊκού στόλου στους Αιγός Ποταμούς της Θράκης, στον Ελλήσποντο, που σήμανε την ολοκληρωτική ήττα των Αθηναίων με επακόλουθο την εξευτελιστική παράδοσή τους στη Σπάρτη (404 π.Χ.) και την ολοκληρωτική αποσάρθρωση της Αθηναϊκής δημοκρατίας! Οι Τριάντα Τύραννοι κυβέρνησαν τη πολιτεία απολυταρχικά. Τα Μακρά Τείχη της γκρεμίστηκαν. Ουδεμία από τις παλιές κτήσεις της απόμεινε.

Τι κι αν οι δημοκρατικοί επανήλθαν στην εξουσία και εκδίωξαν τον κατακτητή (403 π.Χ.), η καινούργια μεταπολεμική δημοκρατία δε μπόρεσε πια να ξαναποκτήσει τη παλιά της δύναμη κι αίγλη. Ήταν ένα πολίτευμα παρακμής, σε μια πολιτεία παρηκμάσμενη, με την δημόσια ζωή της αλλαγμένη ριζικά, με τις ηθικές της αξίες κλονισμένες και τα ήθη της εξαχρειωμένα και χαλαρά. Συνακόλουθο χάθηκαν κι οι μεγάλες μορφές της, σε πολιτικό, πνευματικό, πολιτιστικό και λοιπά επίπεδα! Με δυο λόγια είχε σημάνει το κύκνειο άσμα για την πόλη-κράτος της Αθήνας.

Σ’ αυτή τη πνιγερή πολιτισμική ατμόσφαιρα, έδρασε η τελευταία εποχή της κωμωδίας και συγκεκριμένα o Έλληνας κωμικός ποιητής Μένανδρος (Κηφισιά, 342/341 π.Χ. – Πειραιάς, 291/290 π.Χ.) που ήταν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της.

Σ’ αυτόν αποδίδεται το γνωμικό: Δυσπαρακολούθητόν τι πράγμ’ εστίν η τύχη (μτφ. Την τύχη δεν μπορεί κανείς να την παρακολουθήσει εύκολα).